RELIGION AND POLITICS IN BELGIUM: FROM AN INSTITUTIONALIZED MANIFEST CATHOLIC TO A LATENT CHRISTIAN PILLAR
DOI:
https://doi.org/10.54561/prj0402283dKeywords:
collective consciousness, pillarization, pillar, instituionalized pillar, solidarity, mechanical and organic solidarity, vertical pluralism, secularizationAbstract
After having described the historical basis of the process of pillarization in Belgium, the author explains the emergence of the Catholic pillar as a defence mechanism of the Catholic Church and the Catholic leadership to protect the Catholic flock from secularization. He describes the different services the Catholic pillar was offering for its members and the development of Belgium as a state based on three pillars: the catholic, the socialist and the liberal one that were all three institutionalized. This structure meant that Belgium was rather a segregated country that was vertically integrated. In the sixties of last century, the pillar was confronted with a growing secularization of the population, which forced the leadership of the pillar to adapt the collective consciousness: the Catholic credo, values and norms were replaced by so-called typical values of the Gospel integrated in what is called a Socio-Cultural Christianity. Under the impact of the changing economic situation, the politicization of the Flemish question and the emergence of Ecologist parties, the Christian pillar had to adapt its services and is now based on clienteles rather than members. Only in the Flemish part of Belgium is it still an institutionalized pillar.
References
Billiet Jaak, Kenmerken en grondslagen van het social-kultureel katholicisme, in: Van ideologie tot macht: Doorlichting van de bewustzijnsindustrie in Vlaanderen, Servaes Jan (ed.), Kritak, Leuven, 1981.
Billiet Jaak, On Belgian Pillarization: Changing Perspectives, in Acta Politica. Special Issue on Consciationalism, Pillarization and Confllict-management in the Low Countries, P.P.C.M. Van Schendelen (ed.), Vol. 19, No 1, Basingstoke, 1984.
Billiet Jaak & Dobbelaere Karel, Godsdienst in Vlaanderen: Van kerks katholicisme naar sociaal-kulturele kristenheid, Davidsfonds, Leuven, 1976.
De Maeyer Jan & Hellemans Staf, Katholiek reveil, katholieke verzuiling en dagelijks leven, in: Tussen bescherming en verovering: Sociologen en historici over verzuiling, Billiet Jaak (ed.), Universitaire Pers Leuven, Leuven, 1988.
Dobbelaere Karel, Professionalization and Secularization, the Belgian Catholic Pillar, Japanese Journal of Religious Studies, Vol. 6, No.1-2, Tokyo, 1979.
Dobbelaere Karel, Het ‘volk-gods’ de mist in? Over de Kerk in België, Acco, Amersfoort/Leuven, 1988.
Dobbelaere Karel, Ghesquiere-Waelkens & Lauwers Jan, La dimension chrétienne d’une institution hospitalière. Part III: Une analyse sociologique de sa légitimation: humanisation, sécularisation et cloisonnement, Licap, Brussels, 1975.
Dobbelaere Karel, Creyf Roger & Vanhoutvinck Jan, Professoren en het «kerkelijk karakter» van hun universiteit. Een sociologisch onderzoek naar definiëringsprocessen ter zake aan de K.U.Leuven, Sociologisch Onderzoeksinstituut, Leuven, 1977.
Kwanten Godfried, Welstand door Vereniging: De ontwikkeling van de Christelijke Arbeiderscoöperaties, 1886-1986, LVCC, Brussel & Kadoc, Leuven 1987.
Laermans Rudi, In de greep van de “Moderne Tijd”: Modernisering en verzuiling, individualisering en het naoorlogs publiek discours van de ACW-vormingsorganisaties: een proeve tot cultuursociologische duiding, Leuven, Garant, 1992.
Righart Hans, De katholieke zuil in Europa: Een vergelijkend onderzoek naar het ontstaan van verzuiling onder Katholieken in Oostenrijk, Zwitserland, België en Nederland, Boom, Meppel,1986.
Robinson John A.T., Honest to God, SCM Press, London, 1963.
Rokkan Stein, Towards a Generalized Concept of ‘Verzuiling’: A Preliminay Note, Political Studies, Sheffield, Vol. 25, 2007.
Stallaerts Rik & Schokkaert L., Onder dak: Een eeuw Volks- en Gildehuizen, Gent: Provincie bestuur Oost-Vlaanderen, 1987.
Tegenbos Guy, Richting en net bepalen slaag kans, De Standaard,Vol. 87, No 225, Brussels, 2010.
Thurlings Jan M. G., De wankele zuil: Nederlandse katholieken tussen assimilatie en pluralisme, Van Loghum slaterus, Deventer, 2nd ed., 1978, 182-225.
Voyé, Liliane & Remy Jean, Perdurance des clivages traditionnels et différences d'enjeux prioritaires, in: La Belgiquue et ses Dieux: Eglises, Mouvements religieux et laïques, Voyé Liliane et al. (eds), Cabbay, Louvain,1985.
Voyé Liliane & Dobbelaere Karel, De la relgion: ambivalences et distancements, in: Belge Toujours: fidélité, stabilté, tolérance. Les valeurs des Belges en l’an 2000, BawinLegros Bernadette et al. (eds), De Boek Université, Bruxelles, 2001.
